ZEUS KARİOS KUTSAL ALANI

Zeus Karios kutsal alanı, Muğla Milas İlçesinde Hisar başı mahallesinde bulunan Hisar başı tepesinin üzerindeki bir podyum üzerinde bulunuyor. Zeus Tapınağı’nın içinde yer alan Menandros Anıtı’nın alt kısmında bulunan ve 2 bin 400 yıl önce yapılmış olan mezar odası, define arayanlar tarafından talan edildikten sonra fark edilerek koruma altına alındı. Mezarı ünlü Karya Kralı Maussolos babası Hekatainos için yaptırmış. Bu buluntu son yılların en büyük arkeolojik keşfi olarak kabul ediliyor.

Tamamı mermer olan lahit, 2 metre 75 santim uzunluğunda, 2 metre 15 santim genişliğinde ve 1 metre 85 santim yüksekliğinde. Lahit mermer üzerine yapılmış muhteşem kabartmalarla süslü bir mezar odasının içerisinde yer alıyor. Bir çok motifin yanı sıra aslan avı sahnesinin canlandırıldığı mermer kabartması buradaki en ilgi çeken buluntu olarak göze çarpıyor.

HEKATAİOS

Hekataios, Milas’ta yaşadı. Perslerin bu bölgeyi istilası sırasında İonları Perslere karşı savaşmaktan ve sorun çıkartmaktan vazgeçirmeye çalıştı. M.Ö. 494 yılında İonlar Persler anlaşma yaparak aralarındaki gerginliği bitirdiler. Barışın oluşmasını sağlayanlar arasında Hekataios’ta yer alıyordu. Onun sayesinde İonia kentleri yeniden eski yasal konumlarına kavuştular. Pers’lerin Anadolu’da hüküm sürdükleri yıllarda yerleşim yerlerini ve çevrelerini yönetmek için valilikler oluşturmuşlardı. Bu yerleşimlerin başına ise merkezden gönderilen Pers’li valiler atanırdı.

Fakat Karya bölgesi bu kuralın dışında tutularak Karya’lı Hekatomnit sülalesine bu bölgenin yönetimini verdi. Bu geniş ailenin bir ferdi olan Hekataios valilik göreviyle , Milas’ı idari başkent yaparak bölgeyi yönetti. Hekataios aynı zamanda iyi bir tarihçi, coğrafya yazarı aynı zamanda felsefi yönleri kuvvetli olan bir düşünürdü. Bilinen en önemli iki yapıtından biri olan Genelogiai (Soyağaçları) ve Historiai (Tarihçeler) dır. Eski Yunan tarihçileri Hekataios’un eserlerini kaynak olarak kabul edildiği biliniyor.

KRAL MAUSOLOS

Hekatomnit öldükten sonra başa yönetime oğlu Mausolos geçti. Yönetim merkezini Milas’tan Halikarnassos’a taşıdı. Maussolos çok başarılı bir yöneticiydi. Likya bölgesini sınırlarına dahil etti. Karya’da pek çok şehir kuruldu. , anıtlar inşa etti. Bölgeyi maddi zenginlik yanı sıra kültürel alanda da çok geliştirdi. Bodrum’da antik tiyatroyu, Halikarnas Mozelesi ve birçok kamusal bina ile şehri çevreleyen surlar onun zamanında yaptırıldı. Maussollos döneminin Karya bölgesinin en ihtişamlı zamanları olduğu biliniyor. O devirlerde yapılan Zeus Kutsal alanının altına babası için muhteşem bir mezar yaptırdı. Babası Hekatomnit sürekli Milas’ta yaşamış ve orada ölmüştü. O halde mezarı da burada olmalıydı. Milas’ın en görkemli kutsal alanı olan Zeus tapınağı babası için en uygun yerdi. Öyle düşünerek mezarını bu anıtın altına yaptırdı. Bu mezar odasında yer alan lahitin üstünde ve içerisindeki odanın duvarlarında yer alan mermer kabartmalar dönemin en iyi mermer ustalarına yaptırılmış.

Bu muhteşem mezarda ve Zeus Kutsal alanında kazılar devam ettiği için ziyarete kapalı. Mezarda bulunduğu düşünülen değerli ölü takıları ve mezar hediyelerinin hiç birisine ulaşılamadı. Mezar soyguncuları tarafından çalınan bu paha biçilmez eserlerin nerede oldukları bilinmiyor.