KAUNOS

Köyceğiz yakınlarındaki Dalyan çayı üzerinde ve Dalyan köyünün karşı kıyısında yer alan antik dönem yerleşimidir. Mitolojiye göre Miletos’un oğlu olan Kaunos, kız kardeşi Byblis’e aşık olur. Bu aşk sonucunda bulunduğu yerden uzaklaşıp, bu bölgeye  gelip  kendi adını verdiği şehri  kurar. Antik çağda bir liman kenti olan Kaunos  günümüzde kıyıdan içeride kalmıştır.

İ.Ö. 4.yy’da yaşamış olan ünlü coğrafyacı Skylas ve ünlü tarihçi Heredot  yazılarında Kaunos’tan övgüyle söz etmektedirler. Bu bölgedeki diğer şehirler ile aynı kaderi paylaşan şehir, sırasıyla Pers, Büyük İskender ve Roma yönetimi altına girmiştir. Hristiyanlık  dönemde şehir eski önemini kaybederek küçük bir yerleşime dönüşür.

              EN GÖZE ÇARPAN KALINTI ‘KAYA MEZARLARI’

Limanın doğusundaki tepenin yamaçlarında kayalara oyulmuş pek çok mezar odası ye alıyor. Bu mezarların ön yüzlerinde genellikle iki adet İon Sütunu bulunurdu. Çoğu günümüze ulaşmamış olan bu sütunların bazılarının üzerlerinde özel ve süslü motiflere yer verilmiş.  Geceleri ışıklandırılan bu mezar odaları güzel bir görsellik sunuyorlar. Mezarlar içerisinde birden fazla cenazenin aynı odaya konulduğu taş yataklar bulunduğu gibi bazı cenazeler  lahit içerisine buraya bırakılıyordu.  Bu lahitlerin bir kapaklı olanları yanında  birden fazla kapak içerenleri de vardı.  Bazı lahitlerin  içerisinden göz yaşı şişeleriyle  vazo parçaları çıkmıştır. Bu mezar topluluğun batı kısmında  tamamlanmamış mezar odaları görülüyor.

Şehri gezmeye bu bölgeden başlanırsa kaya mezarlardan sonra tiyatro görülür.  5000 kişilik olan bu tiyatronun güney kısmı toprakla dolmuştur. Orkestrası toprak altındadır. Merdivenlerle dokuz  dilime ayrılmış olan  oturma gruplarının  her  bölümünde  otuz üç  adet sıra vardır. Helenistik çağda yapıldığı düşünülen bu tiyatro Roma Devrinde tamir edilerek büyütülmüş.  Tiyatronun  yanında büyük sayılabilecek bir kilise görülür. Geç dönemde kilisenin yanlarına iki adet şapel yapılmıştı. Kilisenin ilerisinde büyük bir hamam dikkat çeker. Büyük duvarlarıyla günümüze ulaşan  bu hamamdan sonra Roma döneminde yapılan ve sütun başlıklarıyla dikkat çeken  bir Korint tapınağı görülmektedir. Şehrin üst kısmını  limana bağlayan  merdivenli  cadde kısmen izlenebilir.  Zeus adına yapıldığı düşünülen bir tapınak üç basamaklı bir kaidenin üzerindedir.  Bir kahraman için yapılmış  anıt mezar, ile küçük bir kilise bu alanda görülebilecek diğer bulgulardır. Şehrin içersinde 30x11 metre ölçülerinde  Apollona adanmış  kutsal bir  alan vardır. Kutsal çeşme ( nymphaion ) binasının  limana bakan cephesinde şehirde geçerli olan liman kanunları yazılmıştı. Etrafı bronz  heykellerle süslü olan agora  limana yakın bir bölgedeydi. Agorayı kara tarafından üstü kapalı ve 44 sütunu olan  stoa sınırlamaktaydı. Bu bölgenin yakınlarında  denizcileri koruduğuna inanılan  Aphrodite Euploia Tapınağı vardır.  Kaunos Limanından ayrılan teknelere şans getireceği düşünülerek  bu bölgeye yapılmış.  Şehrin etrafını çevreleyen surları ve  yüksek bir kısmında  bulunan akropolunun  kalıntılarını seçmek mümkün.