ORTHOSİA

Antik dönem yazarlarından Strabon’un Maiandros Irmağının öte yakasındaki önemli bir yerleşim olarak tanımladığı Orthosia, Aydın İlimiz Yenipazar İlçesi  Donduran Köyü yakınlarındadır.

Bir Kayra yerleşimi olan şehirden Strabon’dan başka, Antik Dönemin önemli yazarlarından  Polybios, Ptolemaios ve Hierokles’te bahseder. Sikkeler ve yazıtlarda da şehrin ismine sık sık rastlanır. Şehir kendi sikkesini basmasının   Roma İmparatoru Maximinus Thrax devrine kadar devam ettiği biliniyor.  Orthosia şehrinin sikkelerinde çoğunlukla şarap tanrısı Dionysus, baş tanrı Zeus, barış tanrıçası Athena, zafer tanrıçası  Nike tasvirleri yer almaktaydı.

Şehir ilk olarak 1893 yılında bölgede araştırmalar yapan  Kubitcheck ve Reichel tarafından Nysa şehrinin 12 km yakınlarında bir yerleşim olarak belirlenmiştir.

Orthosia Helen dilinde tanrıça Artemis’in isimlerinden birisi olup doğru ve dürüst anlamına gelmektedir.

Rodos ordularının İÖ 167 yılında Orthosia yakınlarında bölgedeki diğer şehirler ile büyük bir savaş yaptığı bilinmektedir. Bu savaş nedeniyle Orthosia şehri bölgenin dikkat çeken bir  yerleşkesi durumuna gelmiştir.

İÖ 7. yy’da Kimmerlerin saldırısına uğrayan kent, Ünlü Lidya Kralı Alyattes’in Kimmerleri bu bölgeden uzaklaştırması ardından  Lidyalıların denetimine   geçer. Şehir tüm bölgeyi işgal eden Perslerin ardından da Romalıların kontrolünde kalır.   Hristiyanlık devrinde  şehrin bir psikoposluk merkezi olduğu biliniyor.     

Geniş bir alana yayılmış olan kentte ciddi bir kazı yapılmadığından  arkeolojik buluntular oldukça sınırlıdır. İki veya üç sırası görülen tiyatro, yeri az çok belli olan agora, şehrin sur duvarları ve az miktarda sütun ve tapınağa ait olduğu düşünülen bir yükselti ile nekropol alanındaki lahit mezarlar görülebilecek bulguların başlıcalarını oluşturur.