EFES ( EPHESSOS ) ÇEVRESİ

EFES  (EPHESOS )  ÇEVRESİ

ARTEMİS TAPINAĞI

Antik dönemde dünyanın yedi harikasından birisi olan bu tapınak, Selçuk ilçemizdedir. Buradaki Artemis, Mitolojide ay ve avcılık tanrıçası olarak bilinen Artemis değildir. Anadolu’da ana tanrıca olarak bilinen Kibele çeşitli evreler ve isim değiştirerek Artemis’e dönüşür. Çok göğüslü olup (37 adet), vücudu bacaklarına doğru incelme gösterir. Bazı paraların üzerindeki motiflerinde başında bir haç bulunur. Tapınak bu Anadolu Artemis’i için yapılmış bir ibadet alanıdır. Bu gün için sadece bir sütunu görülen bu tapınak hakkındaki tüm bilgileri tarihçi Plynus’un yazdıklarından öğrenmekteyiz. Bu bilgilere göre tapınak inanılmaz bir büyüklükteydi. Boyunun 115 metre eninin 55 metre olduğundan bahseder. Çevresinde her biri 18 metre boyunda olan 127 adet sütun vardı. Tapınağın içi ve çevresinde Efes şehrini kuran amazonlara ait olduğu düşünülen pek çok heykel bulunuyordu. Artemis tapınağı Efes ve civarının en önemli tapınaklarından birisidir. Efes’liler için Kibele ve onunla bütünleşmiş Artemis, önemli inanç sembolü olduğundan, tapınakta Efes şehrinin sosyal ve dini yaşantısında önemli bir yere sahipti. Tarihçi yazar Plynus tapınağın içerisinde çok kıymetli eserler bulunduğunu ve yedi kere yağmalandığını bahseder. Büyük bir yangınla yıkılma aşamasına gelen tapınak aslına uygun olarak tekrar inşa edilir. Tapınak İS 263 yılında Goth’lar tarafından yıkıldı. Bu tarihlerde hristiyanlık yayılmaya başladığından tanrı ve tanrıçalar için hazırlanmış ibadet alanları yıkılıp yerine kilise yapılıyordu. Artemis tapınağı da yıkıldıktan sonra çıkan mermer sütunların İstanbul’a götürülerek Ayasofya’nın yapımında kullanıldığı biliniyor.

                         YEDİ    UYURLAR  MAĞARASI

Roma imparatorlarından Domitianus putperest olduğu için etrafındaki herkesin putlara tapmasını isterdi. Sarayda çalışan altı genç yeni yayılmaya başlayan hristiyan dinine inandıkları için putlara tapmayı kabul etmiyorlardı. Bu nedenle sarayı terk ederek yakınlarda bulunan dağa giderken aynı inançta olan bir çobanda bunlara katılır. Dağa yaklaştıklarında çobanın gösterdiği gözden uzak bir mağaraya girdiler. Mağarada sürekli olarak dua edip af dilediler. Bunların kaçtıklarını öğrenen kral takip ederek mağaranın önüne kadar gelir. Dışarı çıkmayıp içeride ölmeleri için mağaranın ağzını sıkı sıkıya kapatır. İnanca göre gençler ölmez ve yüzyıllarca burada uyumaya devam ederler. Kehf süresine göre bu süre 309 senedir. Daha sonra ilahi bir şekilde uyanırlar. Şehir ve yaşayanlar değişmiştir. Hatta kralın bile hristiyan dinini kabul ettiğini öğrendikten sonra bir daha uyanmamak üzere tekrar uykuya dalarlar. Bu efsane hristiyanlık dinine göre yeniden uyanma olarak kabul edilir. Yedi uyurlardan Kuran’da bahsetmektedir. Yedi uyurlarla ilgili olduğu düşünülen mağaranın, Efes antik kenti yakınlarındaki Panayır Dağında olduğu bir çok hristiyan kaynağı tarafından doğrulanmaktadır.

MERYEM ANA EVİ

İsa Peygamberin annesi Meryem Ana’nın son günleri geçirdiği yer olduğu kabul edilir. Efes’ten yedi kilometre uzaklıkta olan Bülbül Dağı’nın üzerinde günümüzde küçük bir Bizans Kilisesi’nin bulunduğu bölgede Meryem Ana’nın yaşadığına ve öldüğüne inanılır. Hristiyanlar yanında Müslümanlar tarafında da kutsal sayılıp ziyaret edilir.

Ev, 4.yy’da yapılan kilisenin yanında ve taştan yapılmıştı. Kapıdan girişte tam karşıda dua odası vardı. Bunun sağında yatak odası, solunda ise mutfak yer alıyordu. Bu günkü ibadethane bu evin kalıntıları üzerine inşa edilmiş olup, son restorasyonu İkinci Dünya Savaşı sonunda 1951 yılında gördü. Aynı yıl bu bölgeyi ziyaret eden Papa Pius, burayı hristiyanlar için bir haç yeri ilan etti. Bu nedenle her yıl Asompsiyon yortusunda (15 ağustos ) burada büyük bir ayin yapılır. Aziz Yuhanna ( St. Jean ) yazdığı İncil’de Hz. İsa’nın annesini kendisine emanet ettiğini belirtir. Ve inanışa göre Aziz Yuhanna, Meryem’i yanına alarak onu herkesten gizler. Aziz Yuhanna’nın mezarının Efes’te olması, Meryem Ana’nın bu bölgede yaşayıp öldüğüne olan inancı arttırmaktadır. Meryem Ana’nın mezarının da Bülbül Dağında olduğu düşünülüyor.

Meryem Ana Evinin Bulunması : Alman Rahibe Caterina Emmerich ‘Meryem Ana’nın Hayatı’ adıyla bir kitap yayınladı. Rahibe, Meryem Ana’nın yaşadığı yerleri hiç görmemiş olmasına rağmen Bülbül Dağı ile birlikte bu ev çok ayrıntılı ve açık bir şekilde anlatılıyordu. Kitaptan etkilenen ve bir birinden bağımsız iki grup 1891 yılında evin kalıntılarını ortaya çıkarttıklarında Alman Rahibenin anlattıklarıyla bire bir uyuştuğunu gördüler.

                                 BİZANS  DÖNEMİ  SU  KEMERLERİ
Kuzeyden ( Şirince Civarından ) gelen su kemerler vasıtasıyla şehre ulaşmaktaydı. Bu bölgeden gelen su Bizans Döneminde şehrin tüm ihtiyacını karşılamaya yeterliydi. Antik mimari elemanlarından yapılmış olan payeler şehrin içerisine kadar uzanmaktaydı. Su kanallarını taşıyıcı sütunların yükseklikleri bazı yerlerde 15 metreyi bulmaktadır.