UYUŞTURUCU ve MADDE BAĞIMLILIĞI

Keyif verici, sakinleştirici veya uyarıcı özellikleri olan, alışanlarda gün geçtikçe daha fazla dozda alınma isteği yaratan, bırakıldığında,yoksunluk belirtileri oluşturan kimyasal maddeler ve ilaçlar genel olarak uyuşturucu olarak bilinir.

Zararlı etkileri bilindiği halde uyuşturuculara karşı duyulan sürekli alma isteğinin aşılamamasına ise madde bağımlılığı denilir. Ruhsal durum değişikliğine yol açan maddeler, tüm toplumlarda tarihin eski zamanlarından beri bilinmektedir.

Uyuşturucular uyarıcı veya sakinleştirici özelliklerinin yanı sıra ağrı azaltmak sıkıntıyı geçirmek, bazen de arkadaş gruplarına uyum göstermek amacıyla kullanılır. Bu maddelerin en önemli özellikleri merkezi sinir sistemine etki ederek davranış, mizaç ve şuur değişikliğine sebep olmalarıdır.

Uyuşturucu madde kullanımı son yıllarda ülkemizde ciddi bir sorun olmaya başladı.  Bu konu ile ilgili 1997 yılında cezaevlerinde 3700 olan suçlu sayısı 2008 yılında 13000 ni geçti. Uyuşturucu kullanma yaşı gün geçtikçe düştü. Orta öğretimde bile bu oran % 4 .Ortak enjektör kullanımı nedeniyle Hepatit B, C ve HIV ciddi oranda arttı. Uyuşturucu kullanımı sırasında ölüm ve psikolojik bozukluğun yol açtığı intihar olayları  çoğaldı. Bu kişilerin karıştığı kapkaç,gasp ve hırsızlık olaylarında artışla birlikte suç çeteleri oluşmaya başladı.

Gençliğimizi ciddi şekilde tehdit eden uyuşturucuyla her zamankinden daha fazla mücadele etmemiz gerekiyor. Bu yazı dizimde uyuşturucunun tanımı, sık kullanılan uyuşturucular , zararları, korunma yolları,tedavi, uyuşturucu kullananlara yaklaşım ve uyuşturucu ile mücadele hakkında bilgi bulacaksınız.

BELLİ BAŞLI UYUŞTURUCULAR VE KISACA ÖZELLİKLERİ

Amfetamin : Merkezi sinir sisteminin güçlü bir uyarıcısı olup, yapay birleşim yoluyla elde edilir. Uyku kaçırdığı ve zihni çalıştırdığı düşüncesiyle uzun yol şoförleri, sporcular ve öğrenciler tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Uzun süre alınması psikolojik ve fiziksel bağımlılık yapar. Eksikliğinde ciddi yoksunluk belirtileri oluşur.

Barbitüratlar : Bazı hastalıkların tedavisinde ve anestezide uyku verici ve kas gevşetici olarak kullanılmasına rağmen doktor kontrolü dışında yüksek dozda alınması bağımlılığa neden olur. Merkezi sinir sistemini yatıştırıcı olduğundan kişinin rahatlamasını sağlar. Bu özelliği nedeniyle tercih edilmektedir. Uzun süre ve yüksek dozda kullanımı ise ciddi bağımlılığa neden olur.

Benzodiazepinler : Düşük dozları bazı psikiyatrik hastalların tedavisinde kullanılır. Yüksek miktarda kullanım solunumun birden durmasıyla ani ölümlere yol açar.Kullanıcılar eksikliğinde yoksunluk çekerler.

Kokain : Koka bitkisinden elde edilir. Burundan çekilerek, sigara veya nargile ile kullanılan yaygın ve tehlikeli uyuşturuculardan birisidir. Sinir sistemini çok hızlı uyarır .Bu özelliği nedeniyle kokain alındıktan sonra kullanıcı ilk olarak hafızasında geçici bir berraklık ve zindelik hisseder. Daha sonra bu etki yerini uyuşturucu etkisine bırakır. Kişi zindelik halinin devamı için kokain kullanmaya devam eder.

Methadon : Narkotikler grubundan uyuşturucu bir maddedir. Methadon kullanan kişi eroin kullanmaya ihtiyaç duymaz. Bu nedenle eroin temin edilemediği durumlarda eroin yerine tercih edilir. Kullanan kişi streslerinin azaldığını hisseder. Diğerleri gibi sürekli kullanım alışkanlık yapar.

Fensiklidin : Beyaz kristal veya toz şeklindedir. Kapsül,tablet veya toz şeklinde alınabildiği gibi sigaraya karıştırarak veya buruna çekilerek kullanılır. Bir kerelik kullanım 2-4 saat arası bir etkiye sahiptir. Alışkın kişi kullandıktan sonra halüsinasyonlar görmekte olup kendisini rüya aleminde hissetmektedir.

Morfin : Afyonun kimyasal işlemlerden geçirilmesiyle elde edilir. Tıpta ağrı kesici ve anestezi özelliği nedeniyle kullanılır. Sürekli kullanım uyuşturucu etkisi yapar. İlk kullanımında kişi kendisini daha canlı ve enerjik hisseder. Ağrıları kaybolur. Morfine kısa sürede gelişen tolerans ile birlikte fiziksel ve psikolojik bağımlıılk vardır. Kişi aynı etkiyi hissedebilmek için sürekli olarak dozu arttırma ihtiyacı hisseder. Morfinin ani kesilmesi ciddi yoksunluk bulgularına neden olur

Esrar : Yaygın kullanılan ve alışkanlık yapan bir uyuşturucudur. Hint keneviri bitkisinin çiçek ve tohumlarından elde edilir. Kullanıldığında canlılık ve efori oluşur. Kişi bu durumu kendini mutlu olma olarak değerlendirir. Esrar genel olarak ilk başlanan uyuşturucudur.

Extasy: Amfetamin türevi sentetik kimyasal bir uyuşturucudur. Çeşitli renklerde tablet şeklinde genellikle eğlence yerlerinde satılır. Etkisini 20 dakika içerisinde gösterip, 2 ile 4 saat arası etkin olarak kalır. 

Kullanan kişide canlılık,hareketlilik,karşı cinse ilgi ve kendisine güven duygusu hisseder.Zamanla tolerans oluşur.