PANAZTEPE

Antik dönemler de  sahil yerleşimi olan  Panaztepe, Gediz nehrinin getirdiği alüvyonların denizi doldurması sonucunda  günümüzde  kıyıdan  on kilometre kadar içeride kalmıştır. Yerleşkesi  Menemen ilçemizin batısında Seyrek ile Yeni Foça arasındaki yolun üzerindedir. Arkeolojik araştırmalar Panaztepe yerleşiminin Erken Tunç çağına kadar uzandığı gösteriyor. 

                                  PANAZTEPE  KAZILARI

Panaztepe yerleşkesinin ortaya çıkması 1982 yılında Manisa Müzesine satılan bir takım arkeolojik eserlerin kaynağının araştırılmasıyla başladı. Önemli arkeolojik değere sahip bu eserlerin Menemen yakınlarındaki Panaztepe’den  geldiğinin belirlenmesi üzerine araştırmalar bu bölgede yoğunlaştı. 1985 yılında başlayan kazı çalışmaları günümüzde Hacettepe Üniversitesi  arkeoloji bilim dalı öğretim üyesi Prof.Dr. Armağan Erkanal başkanlığındaki bir ekip tarafından sürdürülüyor.   Kültür Bakanlığı, Ankara Üniversitesi ve TÜBİTAK kazı çalışmalarına destek oluyorlar. Kazılar devam ederken   pek çok mezar bulunması bu bölgede büyük bir nekropol alanı olduğunu düşündürüyor.  Burada bulunan  mezarların kimlere ait olduğu konusunda ise çeşitli görüşler ortaya atılmıştır.  Arkeolog Coşkun Özgünel’in bu konudaki ilginç görüşü ‘Bu mezarların başka yerlerden bu bölgeye çalışmak için gelen kişilere ait olduğunu’ şeklinde.  Mezarlıktan  başka akropol olduğu düşünülen kısımda , doğu yamacında ve eski limanda arkeolojik çalışmalar devam ediyor.

                              PARA  YERİNE  MADEN  ALIŞ  VERİŞİ

Kazılar sırasında düzgün  kalıp şeklinde  bir kurşun parçası bulunması, paranın olmadığı dönemlerde bu tür metallerin para gibi alış verişlerde kullanıldığını düşündüren bir bulgu olarak kabul ediliyor.  Bu bölgede bir çok deniz kabuğunu görülmesi  eski zamanlarda  denizin buraya kadar uzandığını ispat ediyor.  Arkeolojik incelemeler sonucunda  buradaki yerleşkelere ait ciddi bulgular saptanmadı. Kazı raporlarında batı mezarlığında 120 mezar bulunduğu belirtiliyor. Bu mezarların çevresinde urme kutuları, çömlek, ufak mezar hediyeleri bulundu. Genellikle dikdörtgen olan mezarlarda gömülü olan birey sayısı 251 olarak belirlendi. Bu alandaki  mezarların  define hırsızları ve mezar soyguncuları tarafından yağmalanması sonucunda bir çok arkeolojik bulgunun  tahribata uğradığı görülüyor. Panaztepe’nin   mezarların tamamına ulaştıktan sonra, açık hava nekropol alanı olarak ziyarete açılması halinde bile çok ilgi  göreceğine  kesin gözüyle bakılıyor.  Bölgedeki  kazılarının tamamlanmasıyla  ismi henüz bilinmeyen antik bir kentin ortaya çıkmasının mümkün olabileceğini hakkında  görüşler bulunuyor. Uzun yıllar süren kazı çalışmaları sırasında bulunan eserler İzmir Arkeoloji Müzesi ile İzmir Tarih ve Sanat Müzesinde  sergileniyor.